Uwielbiam czytać książki o modzie. Zaraz po biografiach artystów to drugi mój ulubiony kierunek czytelniczych poszukiwań. Takie publikacje są ciekawym zapisem zmian społecznych, ekonomicznych i kulturowych na świecie. Dlatego postanowiłam zajrzeć na swoją półkę z książkami o modzie i wybrać pięć moim zdaniem najciekawszych pozycji wartych polecenia.
Kondycja przemysłu odzieżowego, wzornictwo, popularność konkretnych marek czy projektantów i modele lansowane w poszczególnych dekadach kształtowane są przez wiele czynników. To nie tylko czysta estetyka, ale także odzwierciedlenie zapotrzebowania, nastrojów społecznych, warunków ekonomicznych i zmieniających się trendów. Wszystkie te wątki nieustannie się przenikają i mogą być doskonałym narzędziem chociażby do badania historii. Dlatego uważam, że moda jest niezwykle ważną (i wartą poznania) częścią kultury. Z wielką przyjemnością sięgam więc po publikacje jej poświęcone.
Oto książki o modzie, które moim zdaniem warto znać.
„Teksas-land. Moda młodzieżowa w PRL” – Anna Pelka, Wydawnictwo Trio 2007 r.
Mam wrażenie, że „Teksas-land” znajduje się na mojej półce z książkami od zawsze. Ale mimo to trudno mi uwierzyć, że ta książka ukazała się jedenaście lat temu. To moja pierwsza książka poświęcona w całości polskiej modzie.
Autorka pokazała w niej modę tak jak lubię – jako zjawisko socjologiczne i zwróciła uwagę na jej kulturowe oddziaływanie. Wraz z Anną Pelką mamy okazję prześledzić kształtowanie się trendów w czasach PRL-u, przyjrzeć się inspiracjom płynącym z tak podziwianego Zachodu i wkroczyć w świat projektantów, którzy urzeczywistniali marzenia o stylu. Ważnym elementem „Teksas-landu” są rozmowy z osobami, które tworzyły tamten świat – m.in. z Barbarą Hoff, Jerzym Antkowiakiem czy Tadeuszem Rolke.
***
„To nie są moje wielbłądy. O modzie w PRL” – Aleksandra Boćkowska, Wydawnictwo Czarne 2015
„W PRL moda była polem walki. I to na wielu frontach” – pisze na jednej z pierwszych stron swojej książki Aleksandra Boćkowska. Wyznacza tym samym zagadnienia, z którymi spotykamy się podczas lektury „Wielbłądów”. Ale jej książka to nie tylko opowieść o zmaganiach z ograniczeniami zaopatrzeniowymi czy mentalnymi. To przede wszystkim fascynujący zapis historii, w którym moda musiała zacząć praktycznie od zera i zapomnieć o tym, co zrodziło się przed wojną. Poza tym to próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego władza PRL traktowała modę propagandowo i dlaczego ludzie próbowali obchodzić wszelkie ograniczenia, aby za pomocą budowania własnego wizerunku poczuć się lepiej. Oraz jaką w tym rolę odgrywały wielbłądy…
Więcej o książce przeczytacie w tym wpisie.
***
„Modni. Od Arkadiusa do Zienia”– Karolina Sulej, Świat Książki 2015 r.
Karolina Sulej podjęła się rzeczy niezwykle trudnej i ambitnej. Zgromadziła w książce „Modni” reprezentację współczesnych polskich projektantów i pokazała ich przez pryzmat życiorysów, charakterów, źródeł inspiracji, porażek i sukcesów. Pisze o modzie takiej, jaką znamy dziś. Czyli o branży, która musiała rozprawić się z przemianami społecznymi, stworzyć nowe legendy i która dziś sięga po nowoczesne technologie, zbiera lajki, followersów i zdobywa światowe wybiegi. Wśród bohaterów książki znajdują się m.in. Joanna Klimas, Tomasz Ossoliński, Ewa Minge, Arkadiusz czy Local Heroes.
Autorka nakreśliła portrety postaci, które wyznaczają trendy i wpływają na to, co nosi ulica. Przez rok pracy nad książką (nie wiem, jak zrobiła to w tak krótkim czasie!) odbyła dziesiątki, jeśli nie setki rozmów przy obiadach, kawach, spacerach i podczas wakacji. W wyniku tego powstała książka, którą warto poznać bez względu na to, czy jest się zwolennikiem szarej dresówki, czy kreacji zdobywających brawa na największych światowych wybiegach.
***
„Grażyna Hase. Miłość, moda, sztuka” – Krzysztof Tomasik, Wydawnictwo Marginesy 2016
O ile poprzednie książki stanowiły zbiory różnorodnych informacji o modzie, o tyle tym razem proponuję Wam książkę w całości poświęconą jednej osobie. A konkretnie kobiecie, która swoją wieloletnią działalnością udowodniła, że jest człowiekiem-orkiestrą.
Historia Grażyny Hase jest naprawdę fascynująca. Zaczęła swoją karierę jako modelka, ale postanowiła, że chce ubrania także tworzyć, a nie tylko prezentować. Odniosła w tej dziedzinie ogromny sukces właściwie na każdym polu – tworzyła niezwykle popularne wybiegowe kolekcje, projekty dla gwiazd estrady, kostiumy na potrzeby widowisk teatralnych i telewizyjnych, uniformy załogi LOTu czy stroje dla polskich sportowców. Całe jej zawodowe i prywatne życie to mariaż sztuki, mody i kultury.
***
„Vivienne Westwood” – Ian Kelly, Wydawnictwo Bukowy Las 2016 r.
To opowieść o kolejnej wyjątkowej kobiecie i jedyna w tym zestawieniu książka, która nie jest poświęcona polskiej modzie. Vivienne Westwood to synonim bezkompromisowego podejścia do mody i życia.
Według niej podstawowym obowiązkiem człowieka jest zrozumieć otaczający go świat. Sztuka pozwala poznać różne wizje świata i jednocześnie wpływać na to, jak ten świat będzie wyglądał. Sama całym swoim życiem wypełnia te idee. Mimo, że osiągnęła już w dziedzinie mody chyba wszystko, nie spoczywa na laurach i cały czas pielęgnuje w sobie ciekawe świata dziecko. Jest matką, babcią, właścicielką jednej z największych marek odzieżowych na świecie i aktywistką ekologiczną, która wykorzystuje swoją pozycję do walki o lepszy świat. Ian Kelly miał możliwość podpatrywać ją przy pracy, uczestniczyć w przygotowaniach do pokazów, a przede wszystkim przeprowadzić mnóstwo rozmów z nią samą oraz jej pracownikami i bliskimi. To wszystko opisał w książce, która jest pierwszą autoryzowaną biografią projektantki.
Więcej o tej publikacji i o jej bohaterce przeczytacie tu.
***
Książki o modzie, w których styl przeplata się z historią, a historia ze stylem. Bo ta branża to nie tylko modelki, wybiegi, sesje zdjęciowe i statystyki sprzedaży. To coś zdecydowanie więcej…
Czytaliście te książki? Lubicie je? A może polecicie jeszcze inne publikacje poświęcone modzie? Bardzo chętnie poznam Wasze opinie – podzielcie się nimi w komentarzach.